UNIVERSIADE açılış törenindeki gösterilerde Atatürk’ün yer almaması bir hayli tartışıldı. Programı savunanlar olimpiyat gibi uluslararası organizasyonlarda yerel kahramanlara ve savaşı çağrıştıracak görüntülere yer verilmediğini öne sürdüler.
Programı eleştirenlerse Atatürk’ün yerel askeri başarılar kazanan bir komutan olmayıp, emperyalist güçleri durdurarak birçok gelişmekte olan ülkeye örnek olduğunu; daha önemlisi getirdiği Cumhuriyet ve devrimlerle modern ve çağdaş Türkiye’yi kurduğunu; “Güneşin doğduğu yer: Anadolu” konulu bir gösteride Samsun’dan doğan en parlak güneşin yer almamasının affedilemeyeceğini dile getirdiler.
Hangi tarafın haklı olduğuna karar verebilmek için yabancıların Atatürk için neler söylediklerine bir bakalım.
“Atatürk, yalnız Türk Milleti’nin değil, özgürlüğü uğruna savaşan bütün milletlerin önderiydi. O’nun direktifleri altında siz bağımsızlığınıza kavuştunuz. Biz de o yoldan yürüyerek özgürlüğümüze kavuştuk.” (Sucheta Kripalani Hint Parlamento Heyeti Başkanı)
“Atatürk öldü. Barış kubbesinin Doğu sütunu yıkıldı. Artık evrende barışı kimse garanti edemez. Nitekim Avrupalı devlet adamları; O’nun 1930’da yaptığı uyarı ve tavsiyeleri dinlememiş ve dünyayı 1939 yılında ikinci büyük savaş felaketinin içine sürüklemişlerdir.” (Sanerwin Gazetesi)
* * *
Atatürk’ün dehasını anlatan en güzel söz 1922’de İngiltere Başbakanı Lloyd George tarafından söylenmiş.
“Yüzyıllar nadir olarak dahi yetiştirir. Şu talihsizliğimize bakın ki, o büyük dahi çağımızda Türk Milleti’ne nasip oldu.”
Belki de en doğrusunu Fransız Edebiyatçısı Claude Farrer söylemiş.
“O, yüce bir dağa benzer. Eteğinde yaşayanlar bu yüceliği fark edemezler. Bu dağın azametini kavrayabilmek için, O’na çok uzaklardan bakmak gerekir.”
Açılış programındaki Mevlana gösterisi muhteşemdi; ancak Mevlana bugün bazı kesimlerce Atatürk’e alternatif olarak öne sürülerek toplumu bölmek amacıyla kullanılmaya çalışılıyor. Oysa Talat Halman’ın enfes Türkçe ve İngilizcesiyle bakın Mevlana ne diyor.
“Birleştirmek – bunun için geldik biz/Bölmek – biz böyle amaç gütmeyiz. (To unite-that is why we came/To divide-That is not our aim.)
* * *
Atatürk yaşadığı dönemde nasıl Mevlana’ya saygı duymuş ve onun düşüncelerinden etkilenmişse, Mevlana da bugün yaşasaydı koyu bir Atatürkçü olurdu ve UNIVERSIAEDE açılışında Atatürk’ün yokluğuna hayli üzülürdü.
