Geçen hafta sigaranın zararlarını anlatmaya çalışmıştık, bu hafta da bırakmayı düşünenlere yardımcı olmaya çalışalım. Öncelikle sigaradaki nikotinin güçlü bir bağımlılık yapıcı madde olduğunu ve bu bağımlılığın gücünün günde içilen sigara sayısı ile orantılı olduğunu söyleyelim.
Sigarayı bırakmanın ilk şartı, hatta işin yarısı kişinin sigarayı bırakmak istediğinden emin olması. Bazı bağımlılar sigarayı bir anda ve kendi kendilerine bırakabilirler, bazıları ise yardıma gereksinim duyarlar.
Sigarayı bırakmaya yardımcı yöntemlerden etkinliği kanıtlanmış olanlar sakız, burun spreyi, sigara gibi içilen kartuş veya deri bandı gibi yollarla nikotini yerine koyma tedavileri ile bu propion içeren bir depresyon ilacıdır. Hipnoz, akapunktur ve luksopunktur yöntemlerinin etkinlikleri kanıtlanmamıştır.
* * *
Sigarayı bırakmak istediğinden emin olanlara yardımcı olabilecek bazı önerilerse şöyle:
ï‚· Sizce önemli bırakma nedenlerinizi belirleyin.
ï‚· Karşılaşabileceğiniz nikotin yoksunluk belirtileri ve bunlarla baş etme konularında önceden bilgi edinin.
ï‚· Önünüzdeki bir veya iki hafta içinde bir sigara bırakma günü belirleyin.
ï‚· O gün sigarayı bırakın, azaltmayı denemeyin.
ï‚· Arkadaşlarınızdan size sigara vermemelerini isteyin.
ï‚· İçkiyle sigara içiminiz arasında ilişki varsa, ilk birkaç hafta içkili yerlerden uzak durun. (Ramazan ayında içmiyorsanız sigarayı da bırakmak için iyi bir fırsat)
ï‚· Çay veya kahve ile sigara içiminiz arasında bir ilişki varsa bunları azaltın, bol su veya meyve suyu için.
ï‚· İlk haftalar daha güçtür. En az 6 ay boyunca iradenizi güçlü tutmaya çalışın.
ï‚· Yaşadığınız olumsuz bir olay sizi sigara içmeye teşvik edebilir. Sigara içmeniz sorunlarınıza çözüm getirmeyecek, aksine kendinize güveninizi sarsacaktır.
ï‚· Asla “Bir taneden bir şey çıkmaz” demeyin. Bir sigara bile sigaraya başlama olasılığınızı arttırır.
ï‚· Yürüyüş veya egzersiz hem kilo almayı önler, hem de kendinizi daha iyi hissetmenizi sağlar.
ï‚· Sigara isteği duyduğunuzda sakız çiğneme, meyve yeme, duş alma yararlı olabilir.
ï‚· Sigaraya harcamadığınız parayı biriktirip kendinize ödül verin.
ï‚· Bunlar işe yaramazsa ve olanağınız varsa ABD’ye gidin, en az 15 gün geçirin.
* * *
Sigara bırakma polikliniklerine danışmak isteyenler İzmir’de Ege ve Dokuz Eylül Üniversitesi Göğüs Hastalıkları, Ege Üniversitesi Medikososyal, Suat Seren Göğüs Hastanesi; Manisa’da Celal Bayar Üniversitesi Göğüs Hastalıkları veya Devlet Hastanesi bünyesindeki ilgili birimlere başvurabilirler.
(Not: Bu bilgileri derlememe yardımcı olan Doç. Dr. Ayşen Esen Danacı’ya teşekkür ederim.)