9 Eylül Gazetesi, 23.02.2020
https://www.dokuzeylul.com/fenerbahcenin-yasadiklari-anlamli-mi-makale,148311.html
Fenerbahçe Başkanı Ali Koç “Fenerbahçe üzerinde bazı oyunlar oynanıyor” diyor. Bu iddia doğruysa, Türk futboluna el atmış FETÖ benzeri bir paralel yapı var demektir. Eğer böyleyse sorun, sadece Fenerbahçelilerin değil, futbolseverlerin, hatta tüm vatanseverlerin sorunu…
“Bir bilim insanı olarak, bu konuya nasıl katkı sağlayabilirim?” diye kendime sorduğumda, iddiaların geçerli olup olmadığının bilimsel olarak değerlendirilebileceği kanısına vardım.
Fenerbahçe yönetimine önerim şu: Öncelikle, herkes tarafından güvenilen bir hakem grubu (yabancı da olabilir) görevlendirilsin; bu grup, ligin başından bu yana, tüm takımların aleyhine ve lehine yapılan tartışmasız hataların sayılarını ortaya çıkarsın. Ardından bu sonuçların istatistikçiler tarafından değerlendirilmesi sağlansın. Böylece Fenerbahçe’nin yaşadıklarının istatistiksel olarak anlamlı’ olup olmadığı, bilimsel yolla kanıtlanmış olur.
Anlamlı’ Ne Demek?
Bir örnekle anlatayım. Bir ilacın baş ağrısına etkili olup olmadığını araştırmak için, diyelim ki 200 gönüllü seçilir; 100 tanesine ilaç, kalan 100’üne hiçbir etkili madde içermeyen bir hap (plasebo) verilir. Her iki grupta kaçar kişinin baş ağrısının geçtiğini belirledikten sonra, bu sayılardan ve bazı formüllerden yararlanılarak bir P’ değeri elde edilir. Bu P’ değeri yüzde 5’ten küçükse, sonuç anlamlı’, yani ilaç etkilidir; P’ değeri sıfıra yaklaştıkça (örneğin yüz binde 1), sonuç çok daha da anlamlı’, yani ilacın etkili olduğu daha kesindir.
Neler Yapılabilir?
Aynı yöntem Ali Koç’un iddialarının değerlendirilmesinde de kullanılabilir. Sonucu etkileyen bariz hakem kararları, VAR uygulamasına gidip gitmeme, Fenerbahçe’nin ve diğer takımların kazandıkları ve kaybettikleri maçlarda görev alan, bariz hata yapan ve yapmayan hakemlerin bir sonraki haftada, maç alıp almamaları gibi konular istatistiksel olarak karşılaştırılabilir.
Araştırılması gereken bir konu da, yayıncı kuruluşun, Fenerbahçe’nin lehine olan ve maçın sonucuna etki edebilecek pozisyonları, VAR hakemlerine ve ekranlara, zamanında ve yeterince farklı açılardan ulaştırıp, ulaştırmadığı. Bu olay, diğer takımlar için de araştırılıp, sonuçları Fenerbahçe ile karşılaştırılabilir. Bir pozisyonda, Fenerbahçe lehine olacak bir bakış açısı, ilk kez gece yarısından sonra yayınlanıyorsa, bu da anlamlı’dır, örneğin.
Sonuç
Atatürk’ün de takımı olan Fenerbahçe’nin en gerçek yol göstericisi bilim olmalı! Umarım önerim Fenerbahçe yönetimine ulaşır ve uygulanır.
Yayıncı kuruluşun anlamlı’ hataları varsa ve bu hataları sürdürürlerse, sadece Fenerbahçe’nin değil, diğer birçok takım taraftarının da Katarlı yayıncı kuruluşuyla sözleşmelerini iptal edeceklerini düşünüyorum.
Ali Koç haklı ve elde edilecek istatistiksel sonuçlar çok anlamlı’ olursa, yani Türkiye’de, futbola da el atmış yeni bir paralel yapı’ varsa, sorun çok ciddi.
İlk olarak Fenerbahçe’ye toslayan FETÖ’nün sonu ne olduysa, bu paralel yapının sonu da o olur.